Besinlerin yalnızca fiziksel açlığı gidermek için kullanılan bir araç olduğunu düşünenlerdenseniz, yanılıyorsunuz. Özellikle yüksek karbonhidrat, yağ ve şeker içeren besinler, beyindeki ödül mekanizmasını devreye soktuğundan, haz vererek zamanla bağımlılığa dönüşebiliyor. Böylelikle yemek yemek, özellikle de duygularını sağlıklı yönetmekte güçlük çeken kişiler için fiziksel bir ihtiyaç olmaktan çıkıp insanın kaçış alanı haline gelebiliyor. Yapılan araştırmalar, ihtiyacın üzerinde yemek yeme sebebinin %75 oranında duygusal duruma bağlı olduğunu gösteriyor. Duygular yemek yeme halini yönetirken, beraberinde alınan kilolar yine psikolojik sorunlara neden olabiliyor. Psikolojik, yani duygusal açlıktan kurtulmanın en önemli anahtarının farkındalık olduğunu söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar, duygu durumuna bağlı bozuk yeme davranışlarının, bir uzman tarafından teşhis edilmesi ve mutlaka kişiye özel tedavi süreci belirlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.Son zamanlarda sıkça duyulan “duygusal açlık” ve “duygusal yeme” kavramları, insanın fiziksel olarak aç olmadığı anlarda, özellikle zorlandığı duyguları yönetmekte güçlük çektiği zaman yemek yemeye yönelmesi olarak özetlenebilir. Yemek yemenin, yalnızlık, gerginlik, kaygı, üzüntü, can sıkıntısı gibi karşısında zorlanılan duygulardan kaçmak için kullanılan bir araç olmasının büyük problemlere yol açacağını söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar, duygusal yemenin, sağlığı tehdit eden kilo artışı, depresif duygu durumu ve hatta sosyalleşmekten kaçınma ile sonuçlanabileceğini belirtiyor.
Açlığınız psikolojik olabilir
“Can sıkıntısı, gerginlik, üzgün veya yalnız hissetmeye sebep olan anlarda yemek yemeye yönelmek, sadece kilo almaya neden olmakla kalmıyor” diyen Bayraktar, fazla yemeye sebep olan problemlerin altında yatan nedenlerin çözülmediği durumlarda, insanı bir kısır döngüye soktuğunun altını çizerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Duygusal yeme, insanın odağının yemeğe ve karnındaki doluluğa odaklanmasına, böylece içinde bulunduğu sıkıntılı duygu halinden uzaklaşmasına sebep olur. Sonrasında ise, kişi çoğunlukla pişmanlık ve suçluluk hisseder. Evde yalnızken sürekli bir şeyler atıştırmak, mide iyice dolmadan yatağa gidip uyuyamamak zamanla alışkanlık haline gelir. Fazla yeme, ardından gelen suçluluk ve pişmanlık duygusu, kişiyi daha da fazla yemeye iter; böylece, insan kendisini içinden çıkılması zor bir döngü içinde bulur.”Kişiden kişiye göre değişiklik gösteren duygusal yeme hali sebeplerinin, stresi sağlıklı şekilde yönetememek, yeterli sosyal desteğin olmaması, insanın sürekli kendi kendini eleştirmesi gibi birçok farklı psikolojik etkenden de kaynaklanabildiğini söyleyen Bayraktar, bozuk yeme davranışının, kişinin diğer psikolojik problemleri ile baş etme yöntemi olabileceğini ve bu nedenle de ihmal edilmemesi gerektiğini belirtiyor.
“Bir uzman tarafından teşhis ve tedavi edilmelidir”
Kişinin sağlık durumunun bir hekim tarafından değerlendirilip bozuk yeme davranışına sebep olan veya bozuk yeme davranışının sebep olduğu bir sağlık problemi olup olmadığının tespit edilmesinin oldukça önemli olduğu belirten Bayraktar, psikolojik destek sürecine olabildiğince erken başlanmasının, duygusal yemenin üstesinden gelmek için atılması gereken ilk adım olarak tanımlayarak sözlerine şöyle devam ediyor: “Duygusal yeme veya diğer bir adıyla duygu duruma bağlı bozuk yeme davranışı, bir uzman tarafından teşhis edilmeli ve kişiye özel tedavi süreci belirlenmelidir.”
Hibya Haber Ajansı
