Merkez Bankası’nın açıkladığı Ocak ayı reel kesim güven endeksi verilerinde 4Ç21’deki bir miktar yavaşlamanın ardından 2022 yılına güçlü bir başlangıç yapıldığı görülüyor. Bu kapsamda mevcut endeks seviyesinin de pandemi üzerinde kalma eğiliminin devam ettiğini gözlemliyoruz. RKGE, Ocak ayında 3,4 puan artış ile 109,5 seviyesine yükselirken; mevsimsellikten arındırılmış RKGE ise 1,8 puan artış ile beraber 111,9 seviyesine gelmiştir.
Bu dönemde imalat sanayi kapasite kullanım oranı, 1,1 puan azalış ile %77,6 olurken; mevsimsellikten arındırılmış KKO ise %78 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Reel Kesim Güven Endeksi (Ham Veri ve Arındırılmış Veri) Kaynak: TCMB, Bloomberg
Endeksi oluşturan anket sorularının yayılım endeksleri incelendiğinde genel eğilim, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, sonraki üç aydaki üretim hacmi, önümüzdeki üç aydaki toplam istihdam, sabit sermaye yatırım harcaması, önümüzdeki üç aydaki ihracat sipariş tutarı ve mevcut mamul stoğu için değerlendirme endeksi artan yönde etkilemiştir. Mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler ise endeksi azalan yönde etkilemiştir.
Toplam siparişler ve ihracat siparişlerinde kısmi gerileme etkilerini gözlemliyoruz. Bilindiği gibi, ihracat görünümü 2021’in genelinde dış talebin artan gücünü yansıtır şekilde olumluydu. Dış talep ekseninde belirleyici konumu olan Euro Bölgesi’nin öncü büyüme göstergelerinden flaş PMI’ların ise hafta içinde Ocak ayına ilişkin görüntüyü karışık verdiğini gözlemliyoruz. İlerleyen süreçte varyanta ilişkin gelişmeler, tedarik zinciri aksamaları ve jeopolitik gelişmeler ekseninde enerji sevkiyatının durumunu bu açıdan belirleyici görmekteyiz. Sabit sermaye harcamalarında mevcut güçlü seviyelerin muhafazası ise sanayi faaliyet kapasitesi açısından olumlu bir görünüme işaret ediyor. Buna karşılık; ihracatçı sektörler tarafında dış talep görünümüne dair risklerle beraber 2022 başları ile beraber, geçen seneki mukayese çerçevesinde daha sınırlı bir görünüm veya kısmi gerileme olabilir. 2022’nin ilk sanayi öncü göstergelerinden Ocak imalat PMI da haftaya açıklanacak. Aralık ayında 52,1 olarak açıklanan PMI, Haziran 2020’den beri Mayıs 2021 hariç olmak üzere (kapanma etkisi) 50 baz değeri üzerinde büyüme bölgesinde kalmaktadır. Son günlerdeki enerji kesintilerini sanayi üzerinde faaliyet ve üretimi kısıtlayıcı bir noktada görüyoruz. Dönemsel etkilerinde ciddi bir üretim yavaşlamasına neden olabileceği, genel faaliyet etkisi ve mal arzına etkilerini kesintinin süresi ve boyutuna göre değerlendirmek gerekecektir.
Fiyat toplama noktasında ise; döviz kurunun belirleyici özelliği devam ediyor. Aralık ayının sonundan itibaren döviz kurlarındaki yükselişi sınırlamaya yönelik alınan tedbirlerle bu durum dengelenmek istenmektedir. Öte yandan, iç tüketimin otonom seviyede tutulabilmesi amacıyla reel ücretlerde artışın satılan mamul fiyatlarında da artış etkisine neden olabileceğini düşünüyoruz. Yeni ekonomi perspektifi ve gevşemesi istenen finansal koşullarla beraber, merkezi yönetim tarafından tatbik edilen mali politika desteği ile genişlemeci tarafta durulacağını değerlendiriyoruz. Genel büyüme profilinde, merkezi hükümet harcaması ve kredilerin teşvik edilmesi yönünde takviye unsurlarını 2022 yılında takip ediyor olacağız. Enflasyonist ortamda iç talep, jeopolitik, finansal gelişmeler çerçevesinde dış talep kaynaklı gerçekleşebilecek şoklar ve piyasa/bankacılık sistemi kaynaklı faiz oranlarının gerçek bir finansal gevşeme etkisinden çok daha sıkı koşullara işaret etmesi ise büyüme açısından aşağı riskler oluşturmaktadır.
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Tüm bu şartlar genelinde değerlendirdiğimizde; 2021 yılının geneli için çift hanede %10,8 büyüme kaydetmiş olduğumuzu hesap ediyoruz.. 2022 yılı için büyüme beklentimiz mevcut şartlarda %4,2 seviyesindedir.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
