Piramit Menkul Araştırma'nın haftalık piyasa değerlendirmesinde şu analizler yer aldı:
"Yeni Haftanın Gündemi ve Beklentiler
23 Eylül 2024 Pazartesi Dünya Geneli; PMI Verileri (Eylül-Öncü)
24 Eylül 2024 Salı Türkiye; Reel Kesim Güven Endeksi (Eylül), Yabancı Turist Sayısı (Ağustos) Japonya; PMI Verileri (Eylül-Öncü) Almanya; Ifo İş İklimi Endeksi (Eylül) ABD; CB Tüketici Güven Endeksi (Eylül), S&P/CS Konut Fiyat Endeksi (Temmuz), Richmond Fed İmalat Endeksi (Eylül)
25 Eylül 2024 Çarşamba Türkiye; TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri (Eylül) ABD; İnşaat İzinleri (Ağustos-Nihai), Yeni Konut Satışları (Ağustos)
26 Eylül 2024 Perşembe Türkiye; TCMB PPK Toplantı Özeti Almanya; GfK Tüketici Güven Endeksi (Ekim) ABD; GSYİH (2Ç24-Nihai), Bekleyen Konut Satışları (Ağustos), Kansas City Fed İmalat Endeksi (Eylül)
27 Eylül 2024 Cuma Türkiye; Ekonomik Güven Endeksi (Eylül), Dış Ticaret Endeksi (Ağustos-Nihai) Euro Bölgesi; Tüketici Güven Endeksi (Eylül) ABD; PCE Fiyat Endeksi (Ağustos), Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Eylül-Nihai)
- ABD, İngiltere, Japonya ve Çin’in merkez bankası para politikası toplantıları ve İngiltere, Almanya ve Euro Bölgesi enflasyon verileriyle geçen haftanın ardından piyasaları görece sakin bir hafta bekliyor. Haftanın en önemli gündem maddesi ABD’de cuma günü açıklanacak PCE enflasyon rakamları olacak. ABD’de ikinci çeyrek nihai büyüme verileri takip edilecek. Ayrıca, ABD’de eylül ayına ilişkin bölgesel Fed imalat endeksleri açıklanmaya devam ediyor. Hafta boyunca dünya genelinde güven endeksleri ve PMI verileri açıklanacak.
ABD’de PCE enflasyon verileri (Ağustos)
Fed’in geçen hafta faiz indirimlerine başlamasının ardından bu hafta cuma günü Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesi PCE Fiyat Endeksi takip edilecek. Endeks temmuzda aylık %0,2, yıllık %2,5 artarken çekirdek endeks aylık %0,2, yıllık %2,6 artmıştı. Çekirdek endeksin ağustosta aylık bazda %0,2 artması beklenmektedir. Geçen hafta faiz indirimlerine başlayan Fed’in yıllık çekirdek PCE artışı için resmi hedefi %2 seviyesinde bulunmaktadır. PCE’nin fiyat baskılarındaki gevşemenin devam ettiğini işaret etmesi halinde yılın geri kalanı için faiz indirimi fiyatlamaları güçlenebilir. Fed fonlama vadeli kontratına göre geçen haftanın sonu itibarıyla piyasa kasım toplantısında %51 ihtimalle 50bp, %49 ihtimalle 25bp faiz indirimi fiyatlamaktadır. Yıl sonuna kadar %50 ihtimalle toplam 75bp, %26 ihtimalle 50bp, %24 ihtimalle 100bp indirim fiyatlanmaktadır. Geçen haftaki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında güncellenen projeksiyonlara göre ABD’li politika yapıcılar, yıllık enflasyonun 2024 sonunda %2,3’e, 2025 sonunda %2,1’e gerilemesini beklemektedir.
ABD GSYİH rakamları (2Ç24-Nihai)
ABD’de perşembe günü nihai 2Ç24 GSYİH rakamları yayımlanacak. Ağustos sonunda yayımlanan ikinci okuma verilere göre ABD ekonomisi ikinci çeyrekte yıllıklandırılmış olarak %3,0 büyüme kaydetti. İlk okuma veri %2,8’lik bir büyümeyi işaret ediyordu. İlk çeyrekte ise %1,4 büyüme kaydedilmişti.
Dünya genelinde PMI verileri
Haftanın ilk işlem günü dünya genelinde eylül ayına ilişkin öncü PMI verileri açıklanacak. İmalat PMI tarafında, Almanya verisinin 42,4’te sabit kalması, Euro Bölgesi’nde 45,8’den 45,7’ye gerilemesi, İngiltere’de 52,5’ten 52,3’e gerilemesi, ABD’de (S&P Global) 48,0’den 48,6’ya yükselmesi beklenmektedir. Hizmet PMI tarafında, Almanya verisinin 51,2’den 51,1’e gerilemesi, Euro Bölgesi’nde 52,9’dan 52,3’e gerilemesi, İngiltere’de 53,7’den 53,5’e gerilemesi, ABD’de 55,7’den 55,3’e gerilemesi beklenmektedir. Euro Bölgesi bileşik PMI altı aydır, İngiltere bileşik PMI ise on aydır büyüme bölgesinde seyretmektedir. Salı günü Japonya’nın PMI verileri açıklanacak. Japonya’da imalat PMI’nın eylülde 49,8’den 49,9’a yükselmesi beklenmektedir; hizmet PMI ağustosta 53,7 olmuştu.
- Yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı ve Tüketici Güven Endeksi’nin takip edildiği haftanın ardından yurt içinde de piyasayı görece sakin bir veri akışı bekliyor.
Hafta boyunca eylül ayı Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) ve imalat sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO), ağustos turizm istatistikleri, TCMB’nin aylık bazda yayımladığı Sektörel Enflasyon Beklentileri raporu ve geçen haftaki PPK toplantısının özeti, eylül ayı Ekonomik Güven Endeksi ve geçen ayın nihai dış ticaret istatistikleri takip edilecek.
Reel Kesim Güven Endeksi (Eylül), Yabancı Turist Sayısı (Ağustos)
Yurt içinde salı günü TCMB’nin yayımlayacağı RKGE ve imalat sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) verileriyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın aylık turizm istatistikleri takip edilecek. Mevsimsellikten arındırılmış (RKGE-MA) ağustosta aylık 0,7 puan azalarak 98,0 seviyesinde gerçekleşmişti. Mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) bir önceki aya göre 1,8 puan azalarak 98,5 seviyesinde gerçekleşmişti. İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı (KKO-MA), aylık 0,2 puan azalarak %75,7 olurken mevsimsel etkilerden arındırılmamış Kapasite Kullanım Oranı (KKO), bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak %75,4 oldu.
Temmuz turizm istatistiklerine göre Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı temmuzda geçen yılın aynı ayına göre %2,6 artışla 7,15 milyon kişi olurken ocak-temmuz döneminde %8,3 artışla 26,77 milyon kişi oldu.
TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri raporu
TCMB, çarşamba günü Eylül 2024 Sektörel Enflasyon Beklentileri raporunu yayımlayacak. Ağustosta, 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için 1,3 puan azalarak %28,7 seviyesine, reel sektör için 1,2 puan azalarak %53,8 seviyesine gerilerken, hane halkı için 1,1 puan artarak %73,1 seviyesine yükselmişti.
TCMB PPK Toplantı Özeti
TCMB, perşembe günü geçen haftaki PPK toplantısının özetini yayımlayacak. TCMB, bir hafta vadeli repo faizini piyasa beklentisine paralel olarak %50,00 seviyesinde sabit tutarken karar metninde para politikası duruşuna ilişkin ana mesajı biraz değiştirmişti. Dolayısıyla, yurt içinde piyasa, karar metnindeki değişliklere ilişkin ek sinyallere odaklanacaktır.
Ekonomik Güven Endeksi (Eylül), Dış Ticaret Endeksi (Ağustos-Nihai)
Haftanın son işlem günü yurt içinde TÜİK’in yayımlayacağı eylül ayı Ekonomik Güven Endeksi ve ağustos ayı nihai dış ticaret istatistikleri izlenecek. TÜİK verilerine göre Ekonomik Güven Endeksi temmuzda 94,4 iken ağustosta %1,3 azalarak 93,1 değerini almıştı. Ağustosta, bir önceki aya göre tüketici güven endeksi %0,6 oranında artarak 76,4 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %0,7 oranında azalarak 98,0 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %2,0 oranında azalarak 111,8 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,8 oranında artarak 107,9 değerini, inşaat sektörü güven endeksi %1,1 oranında artarak 88,0 değerini almıştı.
Ticaret Bakanlığı’nın öncü verilerine göre ağustosta, ihracat yıllık % %2,4 artışla 22,06mlr USD, ithalat yıllık %11 düşüşle 26,99mlr USD ve dış ticaret açığı %43 düşüşle 4,93mlr USD oldu. Ocak-ağustos döneminde ihracat %3,9 artışla 170,8mlr USD, ithalat %8,7 düşüşle 225,67mlr USD ve dış ticaret açığı %33,6 düşüşle 54,87mlr USD oldu. Yıllıklandırılmış olarak incelendiğinde ihracat %3,5 artışla 261,98mlr USD, ithalat %8,4 düşüşle 340,61mlr USD ve dış ticaret açığı %33,7 azalarak 78,64mlr USD oldu.
Geçtiğimiz Hafta Ne Oldu?
- Küresel hisse senedi piyasalarında karışık bir seyir izlendi. Asya’da pozitif bir hafta geride kalırken Avrupa endekslerinde önceki haftaya göre sınırlı değişimler oldu. İngiltere FTSE100 Endeksi %0,52 düşerken Almanya DAX Endeksi %0,49, Fransa CAC40 Endeksi %0,71 yükseldi. Stoxx Europe 600 Endeksi %0,16 geriledi. ABD’de de bir miktar yükseliş kaydedildi. S&P500 Endeksi %1,29, Dow Jones Endeksi %0,86, Nasdaq Bileşik Endeksi %2,10 yükseldi.
Dolar Endeksi (DXY) haftayı yaklaşık %0,4 düşüşle 100,7 civarından kapatırken EURUSD paritesi %0,8 artışla 1,1163 seviyesinden kapattı. USDJPY paritesi %2,1 artışla 143,88 yükseldi.
ABD Hazine tahvilleri tarafında; iki yıllıkların faizi fazla değişmeyerek %3,58 civarında tamamlarken on yıllıkların faizi %3,65’ten %3,72’ye yükseldi. Yukarı yönlü hareketini sürdüren ons altın, 2.578USD’den 2.622USD’ye çıktı. Temmuz başından bu yana düşüş eğilimindeki petrol fiyatlarında belirgin bir yükseliş oldu. Brent vadelileri haftayı yaklaşık %3,3 yükselişle 74USD seviyesinin üzerinde, WTI vadelileri %4’ten fazla yükselerek 71USD’nin üzerinde kapattı.
Fed para politikası toplantısı
Küresel piyasaların yıl boyunca yakından izlediği Fed’den faiz indirimi kararı nihayet geldi. Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında federal fonlama faizi beklentiye paralel bir şekilde 50bp indirilerek %4,75-5,00 aralığına çekildi. 50bp indirim kararı 1’e karşı 11 oyla alınırken sadece bir politika yapıcı 25bp indirime gidilmesi yönünde oy kullandı. Banka, dört yıldan uzun bir süredir pandemiden beri ilk kez faiz indirerek parasal gevşeme döngüsünü başlatmış oldu.
Karar metninde FOMC’nin enflasyonun %2 hedefine doğru ilerlediğine ilişkin daha fazla güven kazandığı ve istihdam ile enflasyon risklerinin kabaca dengede olduğu belirtildi. Gelecek toplantılara ilişkin olası kararlar için veriye bağlılık iması yapıldı. Başkan Jerome Powell, basın toplantısında, faiz indirimlerinde acele edilmeyeceği, indirimlerin hızlı veya yavaş olabileceği ve ihtiyaç halinde beklenebileceği yönünde mesaj verdi.
Ayrıca, politika yapıcıların güncel makro ekonomik projeksiyonları da yayımlandı. Noktasal grafik, yetkililerin yılın geri kalanında toplam 50bp indirim öngördü. Yetkililerin uzun vadeli faiz tahmini %2,8’den %2,9’a yükseldi. Büyüme tarafında, 2024 tahmini %2,1’den %2’ye çekilirken 2025 tahmini %2 seviyesinde korundu. İşsizlik tarafında, 2024 tahmini %4’ten %4,4’e sert revize edildi. 2025 tahmini %4,2’den %4,4’e yükseltildi. PCE enflasyon tarafında, 2024 tahmini %2,6’dan %2,3’e, 2025 tahmini %2,3’ten %2,1’e revize edildi. Çekirdek PCE tarafında, 2024 tahmini %2,8’den %2,6’ya, 2025 tahmini %2,3’ten %2,2’ye düştü.
Eylül toplantısının ardından, federal fonlama faizi vadelilerine göre piyasa, kasımda %65 ihtimalle 25bp, %34 ihtimalle 50bp faiz indirimi fiyatlamaktadır. Yıl sonuna kadar ise %49 ihtimalle 75bp, %34 ihtimalle 50bp, %16 ihtimalle 100bp indirim beklenmektedir. FOMC eylül toplantısının ardından yıl sonuna kadar iki kez daha toplanacak.
Fed fonlama faizi, karar öncesinde yirmi üç yılın zirvesinde bulunuyor. Ekonomiyi desteklemek için faizleri pandemi boyunca sıfıra yakın seviyelerde tutan Fed, 2022 yılından beri toplam 525bp faiz artırmasının ardından Temmuz 2023’ten bu yana değişikliğe gitmemişti.
BoE para politikası toplantısı
İngiltere Merkez Bankası (BoE), piyasa beklentisine paralel bir şekilde faizlerde değişikliğe gitmeyerek %5,00 seviyesinde sabit bıraktı. Sabit tutma kararı 8’e 1 oyla alınırken bir politika yapıcı 25bp indirim yönünde oy kullandı. Karar metninde “Parasal gevşemede kademeli bir yaklaşımın uygun olmaya devam ettiği” belirtildi. Ayrıca, gelecek 12 ay Hazine tahvili stokunun 100mlr GBP azaltılmasına karar verildi. Banka, geçen ayın toplantısında 25bp indirime gitmişti.
BoJ para politikası toplantısı
BoJ, politika faizinde değişikliğe gitmeyerek %0,25 ile 2008’den beri en yüksek seviyede sabit bıraktı. Bu yıl mart toplantısında faiz artırarak eksi faiz politikasına son veren BoJ, temmuzda da artırıma giderek %0,25 seviyesine yükseltmişti.
ABD’de perakende satışlar ve sanayi üretimi (Ağustos)
ABD’de bugün ağustos ayı perakende satışlar ve sanayi üretimi verileri takip edildi. Perakende satış hacminin ağustosta aylık %0,2 azalması beklenirken %0,1 artış kaydetti; yıllık bazda ise %2,12 arttı. Temmuz verileri yukarı revize edildi. Aynı dönemde sanayi üretimi aylık %0,8 ile beklenenden fazla artarken bir önceki yılın aynı dönemine göre değişmedi.
New York ve Philadelphia Fed imalat endeksleri (Eylül)
ABD’de New York ve Philadelphia Fed imalat endeksleri açıklandı. New York Fed’in imalat endeksi, sıfırın altında beklenirken sürpriz bir şekilde sıfırı oldukça üzerinde gelerek sektördeki işletme koşullarının iyileştiğini işaret etti. Sektördeki koşulların genel olarak 2022’nin ilk çeyreğinden beri bozulduğunu gösteren veri, eylülde 11,5 ile Nisan 2022’den bu yana en yüksek değeri almış oldu. Philadelphia Fed’in imalat endeksinin de eylülde sıfırın altında kalması beklenirken hafifçe pozitif geldi.
Euro Bölgesi, Almanya ve İngiltere enflasyon verileri
Euro Bölgesi’nin ağustos ayı nihai TÜFE verileri açıklandı. Buna göre Euro Bölgesi’nde aylık TÜFE artışı ağustosta aylık %0,2’den %0,1’e revize edildi; yıllık %2,2 artışla öncü veriye paralel gerçekleşti. Aynı dönemde çekirdek TÜFE aylık %0,3, yıllık %2,8 artış kaydederek öncü veriye göre değişmedi.
Almanya’da ÜFE’nin ağustosta bir önceki aya göre sabit kalması beklenirken temmuzdaki artışa paralel bir şekilde %0,2 arttı; yıllık bazda ise %1,0 azalma beklentisine karşın %0,8 azaldı.
İngiltere’nin enflasyon rakamları takip edildi. Buna göre TÜFE ağustosta aylık %0,3, yıllık %2,2 artışla beklentileri karşıladı. Aynı dönemde çekirdek TÜFE aylık %0,4, yıllık %3,6 artışla beklentileri karşıladı. ÜFE ağustosta aylık bazda değişmeme beklentisine karşın %0,3 azaldı; yıllık %0,2 ile beklenenden daha az arttı. Çekirdek ÜFE aylık %0,1, yıllık %1,3 arttı.
Almanya ve Euro Bölgesi’nde ZEW Ekonomik Güven Endeksi (Eylül)
Almanya ve Euro Bölgesi’nde ZEW Ekonomik Güven Endeksi verileri açıklandı. Endeks, eylülde Almanya’da 19,2’den 3,6’ya, Euro Bölgesi’nde ise 17,9’dan 9,3’e inerek altı aylık ekonomik görünüme ilişkin iyimserliğin beklenenden daha sert azaldığını işaret etti.
- Yurt içinde Borsa İstanbul’da haftalık bazda pozitif bir seyir izlendi. BIST100 Endeksi geçen haftayı %2,22 yükselişle 9.900 puan seviyesinden tamamlarken BIST30 Endeksi %2,82 yükselişle 10.690 puan oldu. BIST Banka Endeksi (XBANK) %4,75, BIST Sınai Endeks (XUSIN) %0,96 yükseldi. USDTRY kuru haftayı 34,12, EURTRY kuru 38,13 seviyesinden tamamladı. Hazine tahvillerinde iki yıllıkların faizi %37,93’ten %38,40’a yükseldi, on yıllıkların faiziyse %23,97’den %23,61’e geriledi.
TCMB para politikası toplantısı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını gerçekleştirdi. TCMB, bir hafta vadeli repo faizini piyasa beklentisine paralel olarak %50,00 seviyesinde sabit tuttu. Foreks Haber’in anketine göre piyasanın medyan beklentisi faizlerde değişiklik olmayacağı yönündeydi. Ayrıca, bir önceki anket döneminde yıl sonu faiz seviyesine ilişkin medyan beklenti %46,25 iken eylül anketinde %47,00’ye yükseldi.
TMCB, eylül toplantısının karar metninde para politikası duruşuna ilişkin ana mesajı biraz değiştirdi. Metinde, “Enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruş” ve “Enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği” vurgularının korunmasına karşın “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” cümlesini “…para politikası araçları etkin şekilde kullanılacaktır.” cümlesiyle değiştirmiştir. Ayrıca, “hizmet enflasyonundaki iyileşmenin gecikmeli olacağı” ifadesinin “…son çeyrekte gerçekleşeceği” ifadesiyle değiştirilerek şahin tonun biraz yumuşatıldığını düşünmekteyiz.
Martta sürpriz bir şekilde 500bp faiz artıran TCMB, operasyonel çerçevede de değişikliğe giderek faiz koridorunu genişletmiş, gecelik borçlanma ve borç verme oranlarının haftalık repo faizine kıyasla marjı -/+1,5 puandan -/+ 3 puana yükseltmişti. Böylece, geçen yıl haziranda başladığı artırımlarla haftalık repo faizini %8,5’ten %50 seviyesine yükselten banka, mart toplantısından bu yana faizlerde değişikliğe gitmedi.
Tüketici Güven Endeksi (Eylül)
TÜİK’in verilerine göre Tüketici Güven Endeksi, eylülde 76,4’ten %2,4 artışla 78,2’ye yükseldi.
Yurt içinde tarım ÜFE, tarımsal girdi fiyat endeksi (Temmuz), yurt dışı ÜFE (Ağustos)
Tarım ürünleri ÜFE ağustosta aylık %1,56 azalırken yıllık %32,10 ile Temmuz 2021’den beri en yavaş artışı kaydetti.
Tarımsal girdi fiyat endeksi temmuzda aylık %3,42, yıllık %41,60 arttı. Endeksin yıllık artışı Aralık 2023’ten beri en düşük seviyeye geriledi.
Yurt dışı ÜFE ağustosta aylık %2,95, yıllık %28,67 arttı. Yurt dışı ÜFE temmuzda yıllık bazda Temmuz 2021’den beri en düşük artışı kaydetmişti.
Merkezi yönetim bütçe dengesi (Ağustos)
Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) merkezi yönetim bütçe istatistiklerini açıkladı. Buna göre ağustosta, bütçe dengesi 129,59mlr TL, faiz dışı denge 32,55mlr TL açık verdi. Ocak-ağustos döneminde bütçe dengesi 973,55mlr TL, faiz dışı denge 209,55mlr TL açık verdi.
Yurt içinde Konut Fiyat Endeksi, konut satışları (Ağustos)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Konut Fiyat Endeksi (KFE) ve TÜİK’in konut satışları verileri açıklandı. KFE, ağustosta aylık %3,6, yıllık %34,3 artarken reel olarak yıllık %11,6 azaldı.
TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları ağustosta yıllık %9,9 artışla 134 bin 155 oldu. Ocak-ağustos döneminde yıllık %1,1 artarak 806 bin 317 olarak gerçekleşti."
Hibya Haber Ajansı
