Merkez bankasının internet sitesinde yaptığı açıklamada, döviz tutmaya izin veren rezerv opsiyonu mekanizmasının başlangıçta TRY rezerv gereksinimlerinin %10'una indirileceği ve 1 Ekim'de sonlandırılacağı belirtildi. Zorunlu karşılıklara ilişkin yapılan değişiklikler şu şekilde:
· Yabancı para mevduatlar için zorunlu karşılık oranları 200 baz puan artırıldı. Yabancı para mevduat/katılım fonları için zorunlu karşılık oranı bir yıla kadar %19'dan %21'e, bir yıl ve daha uzun vadeli olanlar için oran %13'ten %15'e yükseltilmiştir.
· TRY ve döviz cinsi zorunlu karşılıkların başlangıçta sırasıyla 13,2 milyar TRY ve 2,7 milyar USD civarında artması bekleniyor.
· Bankacılık sisteminde TRY’nin toplam mevduat/katılım fonları içindeki payının artırılması amacıyla TRY zorunlu karşılıklara ilave nema uygulanacaktır. (DTH – TRY mevduat rotasyonunu sağlamak)
· 25 Haziran 2021 tarihi itibarıyla mevcut olan ve bu tarihten sonra TRY mevduata/katılım fonuna dönüştürülen döviz mevduatı/katılım fonları zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulacaktır. (DTH’dan TRY’ye dönen mevduat zorunlu karşılıklara dahil edilmeyecek.)
Bankaların TRY cinsinden tutulan ZK’lara daha fazla nema ödeneceğini tahmin ediyorduk. Amaç, bankaların TRY cinsinden daha fazla mevduat tutmalarını ve DTH ağırlığını TRY mevduat tarafına kaydırmalarını sağlamak. Bankaların TRY cinsinden daha fazla mevduat tutmaları, TCMB ZK hesabında bulundurdukları tutara daha fazla faiz ödemesi almasını sağlayacaktır. Döviz ZK'ların artırılmasıyla da bankaların döviz mevduatlarını fonlama maliyetinin artması sağlanacaktır. Bankaların döviz cinsinden kaynak maliyetlerinin artması, FX mevduatların faizlerini indirmelerine neden olabilir. Ancak tabii, mevduat ağırlığında FX – TRY rotasyonunun TRY lehine gerçekleşmesi bankalardan ziyade mudilerin tasarrufunda olan bir durumdur. Ters dolarizasyona katkı sağlama amaçlı olduğunu gördüğümüz ZK değişikliklerinin etkinliği tek başına yeterli olmayacaktır. DTH'dan TRY'ye geçişi sağlamak için mudilerin tercihini değiştirebilmek önemli. Bu da TRY'de güven, istikrar ve kuvvetli getiri pozisyonuyla olur; TRY’nin enflasyon ve yabancı paralar karşısındaki aşınma payı dolarizasyonda net bir geri dönüşüm olmamasına neden olmaktadır.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
