Senato, on yıllardır ABD kamu işlerine yapılan en büyük harcama patlamasını temsil edecek 550 milyar USD’lik altyapı planını geçirdi ve tasarıyı bazı Demokratların şerh koyduğu Temsilciler Meclisi’ne gönderdi. Biden’ın ekonomik gündeminde ilk sırayı tutan altyapı planı, Senato’dan çift partili destekle 69-30 şeklinde geçerken; tasarı yolları, demir yollarını, su ve enerji şebekeleri ile internet altyapısını kapsayacak. Paketin TM’den geçmesi, 3,5 trilyon USD’lik daha büyük bir planın geçmesinin de yolunu açması bakımından önemli. TM 20 Eylül’e kadar tatilde, tasarının geçmesi ise oy çoğunluğu bakımından bazı engellerle karşı karşıya. Bazı temsilciler, Senato bütçe paketi geçene kadar altyapı tasarısına oy vermek istemiyor.
Altyapı paketinin içeriğine bakacak olursak; Yollar ve köprüler için yaklaşık 110 milyar USD, elektrik şebekesi yükseltmeleri için 73 milyar USD, demiryolu ve Amtrak için 66 milyar USD ve geniş bant genişletme için 65 milyar USD yeni harcamayı içeriyor. Ayrıca temiz su için 55 milyar USD ve ulaşım için 39 milyar USD sağlıyor. Kongre Bütçe Ofisi, altyapı yasasının önümüzdeki on yılda federal bütçe açığına 256 milyar USD ekleyeceğini söyledi. Bu da, ek borçlanma demek olacaktır. Aynı zamanda büyüme ve şirketler için gelir artışı da demek. Bir yandan da, sıkışık bir piyasada oluşturacağı demir, çelik, bakır ve ekseriyetine yönelik talep, enflasyonu tetikleyecektir.
Biden’ın 3,5 trilyon USD’lik daha geniş paketi ise, iklim değişikliği, vergiler, sağlık hizmetleri, göçmenlik ve diğer alanlardaki politikaları elden geçirmeye yönelik olacak. Biden yönetimi ve Demokrat liderler, Ağustos tatilinden sonra ilerleyecek olan bu paketi zenginlere ve şirketlere çocuk bakımı, orta sınıf vergi indirimleri de dahil olmak üzere geniş bir sosyal gündem harcamaları için ödeyecekleri vergi artışlarıyla paketlemek istiyor. Demokratlar, bütçe planlarının bir parçası olarak yalnızca Demokrat oylarla bir borç limiti artışına karşı karar verdiler. Bunun yerine, 30 Eylül'den sonra hükümeti açık tutmak için bir zorunlu yasa tasarısına ekleyerek Cumhuriyetçileri sınırın yükseltilmesine yardım etmeye zorlamaya çalışabilirler.
Altyapı paketi Senato aşamasını geçip, TM aşamasını beklemeye alırken; bugün en kritik gelişme ABD’de TÜFE olacak. Enflasyon hem tüketim, gelir artışı gibi etmenlerden, hem de arz sıkışıklığı etkisinden yüksek baskı içinde kalmaktadır. Fed’in varlık alımlarını azaltması konusunda, biraz daha kayma göstermesi çok olası. Ancak dinamik bir plan dahilinde ilerledikleri için aksiyon kısmına daha çok emare gördükleri bir dönemde gireceklerdir. Arz, tedarik sorunları, ulaştırma maliyetleri, pandemik kalemlerin halen şişkin olması, düşük oranlar nedeniyle konut piyasası gibi faktörler yoğun baskının kaynakları. Haliyle, pandemik kalemler denklemden çıksa bile Fed'’n istediğinin üzerinde bir enflasyonu bir süre daha göreceğiz. Jackson Hole veya Eylül Fed toplantısı çok kritik dönemeçler olacaktır.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
