Cari işlemler dengesi 20. ayda da üst üste açık vermekle beraber; turizmdeki kazanımların etkisiyle hizmet gelirlerinin pozitif katkısı açığın keskin şekilde düşmesini sağlamıştır. Böylelikle, cari işlemler açığında geçen yılın aynı döneminden çok daha olumlu bir noktada olduğumuz görülmektedir. Geçen yıl, özellikle pandemi koşullarının oluşturduğu ticaret hacmindeki keskin düşüş, altın ithalatındaki artış ve hizmet gelirlerindeki düşüş gibi etmenlerle beraber yıllık bazda 37,3 milyar USD cari açık verilmişti. Özellikle Mart – Haziran 2020 döneminde artan dış ticaret açığı ve azalan hizmet gelirleri cari açığın hızlı yükselmesine sebebiyet vermişti. Bu yıl dış ticaret açığındaki ve hizmetler dengesindeki iyileşme pozitif katkı veriyor. Altın ithalatında gerileme ve yükselen ihracat performansı, dış ticaret dengesi performansında etkili olmaktadır. Haziran ayında da mal ticaret açığı; Mayıs ayındaki 3 milyar USD’den 1,6 milyar USD’ye gerilemiştir. Hizmet ticareti dengesi ise, 2020'deki 346 milyon USD’lik açıktan 1,5 milyar USD’lik fazla pozisyonuna gelerek turizm ve diğer hizmetlerdeki toparlanmanın Türkiye'nin ödemeler dengesindeki iyileşmeye katkısını göstermiştir. Hizmet gelirlerinde; aşılamanın katkısıyla turizm sezonunun aktifleşmesi destekleyici olmaktadır. Söz konusu bu katkı; cari dengede belli bir dönem fazla verilmesinde de etkili olacaktır.
Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net girişler Haziran ayında 796 milyon USD olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 2,8 milyar USD net giriş olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net alış 28 milyon USD olurken, borçlanma araçlarında ise 237 milyon USD’lik net alış yapılmıştır. Resmi rezervler Haziran ayında 8,8 milyar USD artmıştır. Haziran 2021 döneminde cari işlemler dengesi 1,13 milyar USD açık verirken, net hata ve noksan veya kaynağı bilinmeyen sermaye hareketleri, aylık 2,9 milyar USD’lık giriş gösterdi. Yılın ilk 6 ayında net hata ve noksandan kaynaklanan girişler 8,7 milyar USD oldu.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
İhracatın olumlu performansı ve altın ithalatı etkisini yokluğu, dış ticaret açığı görünümünü olumlu etkilerken; turizmin olumlu katkısı da cari işlemler dengesindeki iyileşmenin temeline önemli katkıda bulunuyor. Buna karşın; iki unsur açısından da çekince sebebi olabilecek olan enerji faturasındaki artışın ithalatı yüksek tutması ve salgının yol açtığı belirsizlikler göz önünde bulundurulmalıdır. İthalatın da artması, dış ticaret açığındaki iyileşmeyi sınırlarken; turizm sezonu katkısı sezonsal olarak geride kaldıktan sonra hizmetler dengesinin olumlu etkisi de azalacaktır. Bu da, yılın son 2 ayında cari dengedeki iyileşmenin özellikle yılın son 2 ayında yavaşlamasına neden olabilir. 2021 yılını 20 milyar USD tutarında bir cari açıkla kapatabiliriz.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
