Bu çerçevede, aksiyon alması beklenen Merkez Bankası’nın parasal önlemleri PEPP (Pandemik Acil Satın Alma Programı) ve TRLTRO araçları üzerinden gerçekleştirmesi beklenmektedir. Varlık alımlarının genişletilmesi ve bankalara negatif faizli yeni finansman imkanları sunulması şu anda ECB’nin değerlendirdiği ek parasal önlemlerdir.
Kısmen Covid-19 önlemlerinin sıkılaştırılmasıyla ivme kaybeden ekonomi, bir yavaşlama döngüsüne girmiş görünmektedir. Özellikle sosyal temas ve hareketliliğin kısıtlanmasıyla beraber hizmet sektörü çok sert bir biçimde daralma bölgesine girdi. Bölgenin dört büyük ekonomisi Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’nın sanayi göstergeleri büyüme eğilimine devam etse de, pandemi nedeniyle iç talep de bastırılmış durumda ve bu yüzden imalat sanayiine ilişkin göstergelere de negatif yansıma söz konusu olabilir. Son dönemlerde güçlenen EUR da, Merkez Bankası’nın politikaları açısından başka bir sıkıntı unsuru. EUR’nun güçlenmesi hem küresel ticaretin zayıfladığı bir ortamda (pandem, tedarik zincirleri sıkıntısı, Brexit) bölgenin ihracat yapma kabiliyetini sınırlıyor, hem de enflasyon baskılarını sınırlayarak deflasyon riskini artırıyor. Ekim ayının politika açıklamaları ve basın toplantısı, büyük olasılıkla merkez bankasının Pandemik Acil Satın Alma Programının (PEPP) şu anda tercih edilen araçları ve finans sektöre uzun vadeli likidite sağlanması yoluyla, daha fazla teşvik için etkili bir yol açtı.
Güçlenen EUR karşısında en etkili kullanılabilecek opsiyon faiz oranlarının daha da düşürülmesi olacaktır. Ancak, bankacılık sektöründeki mevduatın daha da azalması gibi bir yan etkisi olacağından dolayı bu seçeneğin değerlendirme dışı olduğunu düşünüyoruz. Negatif faiz oranlarının etkilerini zaten -0,50% oranında olan mevduat oranları itibariyle ECB yaşıyor. Bu sistemde mevduatın getirisi değil, götürüsü olduğundan paranın faize park etmesindense, ekonomide parasal döngü yaratması amaçlanıyor. Ancak şu ana kadar yararından çok zararı oldu diyebiliriz.
ECB Eylül ekonomik projeksiyonları ve olası Aralık revizyonları… Kaynak: ECB, Bloomberg
Bu nedenle önlem iki genişleme enstrümanı olan PEPP ve TLTRO üzerinde yoğunlaşacaktır. Her iki programın da 2021 sonuna kadar en az 6 ay süreyle (belki 12 ay) uzatılması bekleniyor. PEPP’in mevcut büyüklüğü olan 1,35 trilyon EUR’dan 1,8 trilyon EUR’ya çıkması; böylece de varlık alımlarının 2021 sonuna uzaması anlamında parasal etki yaratması ana senaryo. Bu dönem içinde aynı zamanda da mali politikanın tepki mekanizmasını işletmesi anlamında da anlamlı bir zaman kazanımı söz konusu olacaktır. TLTRO-III operasyonlarının da benzer şekilde Aralık 2021’e kadar uzatılarak bankalara ucuz likidite sağlanmaya devam edilecektir. Ancak parasal teşviğin artırılması, ekonomik toparlanmada bir yere kadar etki yapacaktır. Salgın etkisinin kırılması, istihdamın yeniden genişlemesi, istihdamın artması için de firmaların yeniden yatırım yapacak pozisyona gelmesi gereklidir. Bunun için mali politika önlemleri önemlidir.
ECB’nin ekonomik projeksiyonlarını da güncelleyeceği toplantıda, pandemi döneminde artan aşağı yönlü riskleri göz önüne alması bekleniyor. Buna bağlı olarak GSYH revizyonları aşağı yönlü olarak gerçekleştirilebilir. Aynı zamanda çok düşük kalan enflasyon baskılarını da hesaba katacak olursak, genel enflasyon görünümü açısından da aşağı yönlü revizyon beklenebilir.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
