Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi verilerine göre; 2021/22 sezonuna 48 bin ton stok ve 235 bin tonluk tahmini rekolteyle girmiş bulunmaktayız.
Türkiye'nin yıllık zeytinyağı tüketimi 150 bin ton civarında. Zeytinyağı fiyatlarıyla bitkisel yağ fiyatları aynı seviyeye gelse bile, kısa vadede büyük tüketim artışı olmayacağını düşünüyoruz. Zeytinyağı diğer bitkisel yağların ikamesi değildir. Ülkemizde üretilen zeytinyağının tamamının iç piyasada tüketilmesi mümkün değildir. Bu şartlarda ihraç edilebilecek 130-140 bin ton civarı zeytinyağımız olduğunu görüyoruz.
Son 5 sezon ortalama zeytinyağı ihracatımız ise 50 bin ton düzeylerindedir. Bu rakamlara baktığımızda, elimizdeki zeytinyağı miktarının hem iç tüketime hem ihracata fazlasıyla yeteceği açıkça görülmektedir.
Bununla birlikte, şubat sonu ile itibariyle, 2021/22 sezonunun ilk 4 ayında toplam 27 bin ton zeytinyağı ihracatımız söz konusu. Bugün alınan yasak kararı 5-18 kg ve üzeri ambalajlardaki zeytinyağı ihracatına izin vermediği için, zeytinyağı ihracatımızın %80 kayba uğraması gündeme gelecektir.
Bu şartlarda 5 kg üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatın yasaklanması, sektöre telafisi olmayan çok büyük bir darbe vuracaktır.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın görevi üretimi ve üreticiyi desteklemektir. Türkiye’nin sahip olduğu 190 milyon ağaç varlığıyla ulaşması gereken zeytinyağı rekoltesi 600 bin ton iken, bugün 235 bin tonları konuşuyoruz. Tarım Bakanlığının asıl odaklanması gereken ağaç başı verimliliği artırmak olmalıdır.
Zeytinyağı Ukrayna ve Rusya’da gelmiyor
Bu şartlarda üretici emeğinin karşılığını alamayacak, çiftçinin geliri düşecektir. Türk zeytinyağı ihracatçılarının yıllık yaptığı kontratlar var. İhracatçımız, pazar ve imaj kaybına uğrayacaktır. Kuzeyde çıkan savaştan dolayı, Türkiye’nin ihracatının engellenmesi doğru değildir. Zeytinyağı Ukrayna veya Rusya’dan gelmemektedir, Türk üreticisinin alın teriyle üretilen yerli ve milli bir üründür.
İç piyasadaki üretim ihracat için yetersiz görülüyorsa, Dahilde işleme rejimi ile yurtdışından zeytinyağı getirilip ihraç pazarlarımızın korunması sağlanmalıdır. 1 yılda 2.kez gelen yasak kabul edilemez. Alınan kararı şiddetle protesto ediyoruz ve acilen yanlış karardan dönülmesini talep ediyoruz.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği olarak ana hedefimiz kutulu zeytinyağı ihracatını arttırmaktır.
Kutulu ihracatı artırmak ana hedefimiz olmakla birlikte her firmamız ithalatçılardan gelebilecek farklı talepleri karşılamak durumunda.
Bugün dünya zeytinyağı üretiminin yüzde 55’ini tek başına gerçekleştiren İspanya uzun yıllar zeytinyağını dökme olarak İtalya’ya ihraç etti. Sonraki yıllarda İtalyan markalarını satın alarak markalı ihracatta belli konuma geldi. Halen, İspanya’nın bugün toplam ihracatının yüzde 60’ı dökme şeklindedir.
Bizim de İspanya örneğindeki gibi nihai hedefimiz kutulu ihracatımızın payını arttırmaktır. Öte yandan dünyada catering, balık konservesi gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalar önemli miktarda zeytinyağını kendi üretimlerinde kullanılmak üzere ülkemizden dökme olarak temin etmekteler.
Tüm bu nedenlerden dolayı dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının devamını istiyoruz. Dünya genelinde zeytinyağı üretici ülkeler arasında dökme zeytinyağına ihracat yasağı getiren başka bir ülke olmadığını kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.
Umut ediyoruz ki, tarım sektörünü çok yakından tanıyan yeni Tarım ve Orman Bakanımız Sn. Vahit KİRİŞÇİ bu yanlış karardan bir an önce dönecek ve hem kısa vadede hem de orta-uzun vadede zeytin-zeytinyağı sektörün zarar görmesini engelleyecektir. Mevcut sorunlarımızın çözümü için de diyaloga açık olduğumuzu da belirtmek isteriz.
Hibya Haber Ajansı
