Kur Korumalı Mevduat'ta 4 ay geçti. Sonuçlara bakalım.
20 Aralık'ta Gerçek Kişilerin (vatandaşların) 163.5 milyar $ varken
21 Şubat'ta Gerçek kişilerin 158 milyar $
18 Mart’ta Gerçek kişilerin 157.2 milyar $
21 Nisan’da Gerçek kişilerin 155.6 milyar $
20 Aralık'ta gerçek+tüzel kişi = 259.6 milyar doları varken
21 Şubat’ta gerçek+tüzel = 237.7 milyar $ 18 Mart’ta gerçek+tüzel = 237.8 milyar $
21 Nisan’da gerçek+tüzel = 238.5 milyar $
Yani DTH'lar 21.1 milyar dolar azalmış. Bunun 7.9 milyar dolarını vatandaş satmışken 13,2 milyar dolarını kurumlar satmış.
Daha önce KKM’de sistemin kilitlendiğini söylemiştik. Son 2 aylık duruma bakıldığında KKM talebi dolar bazlı bitmiş diyebiliriz. Son 1 ayda vatandaşlar sadece 1.6 milyar $ satarken şirketler ise 1.3 milyar $ alış göstermiş. Uzun bir süre 13.85 barajında takılı kalan kur, KKM talebinin ortadan kalkmasıyla geçen ay 14.80 seviyesine fırlamıştı bu seviyede hala duruyor. Rezervleri de dikkate aldığımızda önümüzdeki aylarda dolarda kaçınılmaz yükselişlerin başlayacağını söyleyebiliriz. Dolarizasyonda ise 4 ay geçmesine rağmen henüz bir gerileme yok. Halen % 55.55 seviyesinde.
20 Aralık'ta gerçek+tüzel kişilerin TL mevduatı = 1853.5 trilyon TL
21 Şubat'ta gerçek +tüzel kişilerin TL mevduatı = 2.287 trilyonTL 18 Mart’ta gerçek +tüzel kişilerin TL mevduatı = 2.495 trilyon TL
21 Nisan’da gerçek +tüzel kişilerin TL mevduatı = 2.612 trilyon TL
777 milyar TL'lik artış var. (Kredi, ticaret veya yastık altından gelmiş olabilir)
Dün yapılan açıklamaya göre KKM’ye giriş 3.5 aylık toplamda 8 Nisan itibariyle 750 milyar TL olup, bunun 363 milyar TL’sini, TL mevduatları oluştururken 387 milyar TL’sini döviz ve altın mevduatları oluşturmakta. Bu verilen rakamlarda bir gariplik var. 4 ayda (21.1*14.80TL =312.28 milyar TL) yapar. Bütün dövizin 14.80’den bozdurulmadığını biliyoruz. Nasıl oluyorda dövizden gelen 387 milyar TL oluyor? Ortalama 5.06 milyar $ giriş olmuş. (387-312=75/14.80=5.06). Yalnız KKM’den 21 Nisan itibariyle dönüş 21.1 milyar $ iken, 8 Nisan itibariyle döviz dönüşü 387 milyar TL yani bu rakam yastık altından mı geldi bilinmez ama oldukça yüksek bir rakam.
Türk Vatandaşların 20 Aralık-21 Nisan TL mevduatındaki artışı 777 milyar TL iken bunun 363 milyar TL’si sadece KKM’ye geçmiş. ( Şunu diyebilirsiniz belki yeni para sokanlar bu sisteme girmemiş. Olabilir ama sonuç olarak 2.612 triyon TL’de 363 milyar TL geçiş olmuş yani % 13.89 )
Toplam DTH 238.5 üzerinden bakıldığında 21.1 milyar dolar girmiş. Oran sadece % 8.85….
Faiz ayağına baktığımız zaman ise 3 aylık KKM’de bireysellerde süre doldu.
Eğer 3 ay önce 100.000 TL KKM’ye geçseydiniz 127.500 TL gelir elde edecektiniz. Bunun 4.500 TL’sini banka faizi olarak alırken geri kalan 23.000 TL ise devlet tarafından size ödenecek.
Bu bize neyi gösterir ?
KKM'nin bir çözüm olmadığını sadece günü kurtarmak için atılan bir adım olduğunu ve Hazine'ye çok büyük borç yükü bindirdiğini ve bununda önümüzdeki dönemlerde çok büyük sıkıntılar yaratacağını ilk baştada söyledim şimdi de söylüyorum.
Ayrıca zaman geçtikçe Dolar/TL'nin önünün kesilmediğini KKM sistemine başvurular azaldıkça kurda tekrar yukarı yönlü ataklar görüldüğünü izliyoruz. Sisteme sürekli dolar akmayacağı için dolardaki yükselişin önü kesilmeyecek ancak her gün devletin borç yükü katlanarak devam edecektir.
Üstelik satılan KKM’ler döviz rezervlerini arttırmamış o zaman kamu bankaları aracılığıyla arka kapıdan döviz satışı devam ediyor demektir. Fed faiz artırım hızını artırıyor. Dolar endeksi ve ABD 10y tahvil faizlerindeki yükseliş libor faizlerini de artıracak. Bu küresel bazda bankalarımızın ve şirketlerimizin sendikasyon kredisi altında daha yüksek maliyetlerden borç bulması anlamını taşıyacaktır. Fed’in 95 milyar dolar ile bilanço azaltımına gidecek olması da küresel bazda dolar bulmanın zorlaşacağı anlamına gelmekte. Yaz sonuna doğru ve yıl sonuna doğru piyasada yeni bir kur krizin yaşanması açıkçası bu sonuçlara göre bir sürpriz olmamalı…
Kaynak Onur Altın
Hibya Haber Ajansı
