Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklama şöyle:
İHRACATIMIZ 2020 YILI MAYIS AYINA GÖRE % 65,5 ARTIŞ GÖSTERDİ
Dış Ticaret
Mayıs
Ocak-Mayıs
2020
2021
Değişim
(%)
2020
2021
Değişim
(%)
İhracat
9.958
16.480
65,5
61.599
85.220
38,3
İthalat
13.394
20.629
54,0
82.634
103.496
25,2
Dış Ticaret Hacmi
23.351
37.109
58,9
144.233
188.716
30,8
Dış Ticaret Dengesi
-3.436
-4.149
20,7
-21.035
-18.276
-13,1
İhr./ İth. Karşılama Oranı (%)
74,3
79,9
74,5
82,3
GTS’YE GÖRE MAYIS AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE %65,5, İTHALATIMIZ İSE %54 ORANINDA ARTTI.
2021 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre;
İhracat, % 65,5 artarak 16 milyar 480 milyon dolar,
İthalat, % 54 artarak 20 milyar 629 milyon dolar,
Dış ticaret hacmi, % 58,9 artarak 37 milyar 109 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 79,9 olmuştur.
GTS’ye göre ihracatımız Mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 65,5 oranında artarak 16 milyar 480 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ile tüm yılların en yüksek ikinci Mayıs ayı ihracat değeri gerçekleşmiştir. Mayıs ayında ithalatımız ise bir önceki yılın aynı ayına göre % 54 artışla 20 milyar 629 milyon dolar olmuştur. Mayıs ayında dış ticaret hacmimiz bir önceki yılın aynı ayına göre % 58,9 artarak 37 milyar 109 milyon dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 79,9 olarak gerçekleşmiştir.
2021 yılının Ocak-Mayıs döneminde ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %38,3 artışla 85 milyar 220 milyon dolara ulaşmıştır. 2021 yılının Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret hacmimiz bir önceki yılın aynı dönemine göre % 30,8 artarak 188 milyar 716 milyon dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 82,3 olarak gerçekleşmiştir.
GTS’YE GÖRE MAYIS AYINDA ALTIN HARİÇ İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE % 72, ALTIN HARİÇ İTHALATIMIZ İSE % 70,4 ORANINDA ARTTI.
Altın ticareti hariç tutulduğunda, 2021 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre;
İhracat, % 72 artarak 16 milyar 240 milyon dolar,
İthalat, % 70,4 artarak 20 milyar 438 milyon dolar,
Dış ticaret hacmi, % 71,1 artarak 36 milyar 677 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 79,5 olmuştur.
İşlenmemiş veya yarı işlenmiş altın ithalatı hariç tutulduğunda, Mayıs ayı ithalatının bir önceki yılın aynı ayına göre % 70,4 oranında arttığı görülmektedir. Bununla birlikte, işlenmemiş veya yarı işlenmiş altın dış ticareti hariç olarak bakıldığında Mayıs ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının % 79,5 olduğu anlaşılmaktadır.
MAYIS AYINDA EN FAZLA İHRACATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİMİZ FASIL “KAZANLAR VE MAKİNALAR” OLDU
“Kazanlar ve Makinalar” faslında ihracatımız Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 80,3 artışla, 1 milyar 648 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında en fazla ihracat yaptığımız diğer fasıllar ise sırasıyla % 51,5 artışla “Motorlu Kara Taşıtları” (1 milyar 534 milyon dolar) ve % 139,1 artışla “Demir ve Çelik” (1 milyar 333 milyon dolar) olmuştur.
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKE ALMANYA
Mayıs ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Almanya (1 milyar 405 milyon dolar), ABD (1 milyar 149 milyon dolar) ve İngiltere (1 milyar 105 milyon dolar) olurken, ithalatta ise ilk üç sırayı Çin (2 milyar 632 milyon dolar), Rusya (2 milyar 74 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 785 milyon dolar) almıştır. Mayıs ayında ihracatçılarımız 214 farklı ihracat pazarına ulaşmayı başarmıştır.
EN BÜYÜK İLK 3 İHRACAT PAZARIMIZ TOPLAM İHRACATIMIZIN %22,2’SİNİ OLUŞTURDU
Mayıs ayında GTS’ye göre en fazla ihracat yaptığımız ilk üç ülke olan Almanya, ABD ve İngiltere’ye yönelik ihracatımız toplam aylık ihracatımızın % 22,2’sini oluştururken, en fazla ithalat yaptığımız ilk üç ülke olan Çin, Rusya Federasyonu ve Almanya’nın aylık ithalatımızdan aldığı pay ise % 31,5 olarak gerçekleşmiştir.
Buna ilaveten “Ticarette Yeni Yol Haritası” çerçevesinde 2021 yılı Mayıs ayında potansiyel pazarlarımızdan Çin’e ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre %101 artmış, Rusya’ya ihracatımız ise %76,9 oranında artmıştır.
Geçen yılın aynı ayına göre 2021 yılı Mayıs ayında görülen İtalya’ya %109,9’luk, İspanya’ya %170,3’lük, İsrail’e %59,2’lik ve Polonya’ya %89,7’lik ihracat artışları ise dikkat çekmiştir.
Mayıs ayında Avrupa Birliği ülkelerine yapmış olduğumuz ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 71,1 artışla 6 milyar 797 milyon dolar olurken söz konusu ülkelere yapmış olduğumuz ihracat toplam ihracatımızın % 41,2’sini oluşturmuştur.
DIŞ TİCARETTE EN ÇOK KULLANILAN TAŞIMA ŞEKLİ DENİZ YOLU TAŞIMACILIĞI OLDU
2021 yılı Mayıs ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (10 milyar 139 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (4 milyar 860 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 206 milyon dolar) izlemiştir.
İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (12 milyar 925 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” ulaşımı (3 milyar 763 milyon dolar) ve “Hava Yolu” (1 milyar 461 milyon dolar) takip etmiştir.
İHRACATTA EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÖDEME ŞEKLİ MAL MUKABİLİ OLDU
2021 yılı Mayıs ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (10 milyar 758 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (2 milyar 479 milyon dolar) ve “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 288 milyon dolar) takip etti.
İthalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal Mukabili Ödeme” (11 milyar 602 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (5 milyar 156 milyon dolar) ve “Vadeli Akreditif” (1 milyar 340 milyon dolar) izlemiştir.
TİCARETİN EN KOLAY VE GÜVENLİ YAPILDIĞI ÜLKE OLMA YOLUNDA ÇALIŞMALARIMIZI KARARLILIKLA SÜRDÜRÜYORUZ
Bakanlık olarak ülkemizin en kolay ve en güvenli ticaretin yapıldığı ülke olma amacı doğrultusunda geliştirmiş olduğumuz “Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması” başarıyla devam ediyor. Söz konusu uygulama kapsamında ihracatta yerinde gümrükleme, ithalatta yerinde gümrükleme, izinli gönderici ve izinli alıcı gibi birçok kolaylıktan faydalanarak rekabet güçlerini artırmayı başaran 563 firma, 2021 yılı Mayıs ayında toplam ihracatımızın %27,5’ini, toplam ithalatımızın ise %36,3’ünü oluşturmuştur. Bakanlığımızın sunduğu yukarıda belirtilen kolaylaştırıcı dış ticaret uygulamalarından faydalanan firmalarımızın toplam dış ticaret hacmi 2021 yılı Mayıs ayında 12 milyar 19 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. (4 milyar 534 milyon dolar ihracat, 7 milyar 485 milyon dolar ithalat).
DIŞ TİCARETİMİZİ TL İLE GERÇEKLEŞTİRİYORUZ
Sayın Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla yerli ve milli para birimimizin dış ticaretteki kullanımını artırmaya devam ediyoruz. Mayıs ayında milli paramızla ihracat işlemlerimizi gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 179 olurken aynı dönemde 125 ülkeyle ithalat işlemlerimizi Türk Lirası ile gerçekleştirilmiştir.
2021 yılının Mayıs ayında Türk Lirası ile yapmış olduğumuz dış ticaretin toplamı 13 milyar 578 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun 4 milyar 749 milyon TL’lik kısmı ihracat, 8 milyar 829 milyon TL’lik kısmı ithalat olmuştur.
TİCARET ERBABIMIZ EKONOMİMİZE GÜVEN DUYMAYA DEVAM EDİYOR
Ülkemizde faaliyet gösteren aktif firma sayısı Mayıs ayı itibariyle 2021 yılının başından bu yana 20 bin 87’lik artışla 2 milyon 21 bin 524 olurken, limited şirketler toplam aktif firmaların % 46,6’sını oluşturmuştur. Bakanlık olarak tüketici fiyatlarındaki istikrarı sağlamak ve tüketicilerimize güven sağlamak için geliştirdiğimiz ve başarıyla uyguladığımız Hal Kayıt Sistemi’ne kayıtlı kişi sayısında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %8,5’lik yükseliş kaydedilirken sistemdeki bildirim sayısı ise 15 milyon 628 bin 527 olarak gerçekleşmiştir.
GÜMRÜK İDARELERİNCE TAHSİL EDİLEN VERGİLERİN TOPLAM İÇERİSİNDEKİ PAYI %25,7
Gümrük idareleri tarafından tahsil edilen vergi tutarı 2021 yılı Mayıs ayında 21 milyar 977 milyon TL olmuştur. 2021 yılı Ocak-Nisan döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 331 milyar 420 milyon TL iken Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı ise %25,7 olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı Ocak-Mayıs döneminde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler toplamı ise 107 milyar 137 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
KADINLARIMIZIN İŞ HAYATINA DAHA FAZLA KATILIM SAĞLAMASI İLE BİRLİKTE İHRACAT ODAKLI BÜYÜMENİN TEMELLERİNİ GÜÇLENDİRİYORUZ
Mayıs ayı sonunda ülkemizde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkâr sayısı işyeri sayısı 2 milyon 212 bin 358 olmuştur. 2021 yılının başından beri esnaf ve sanatkâr işyeri sayımızda yaklaşık 54 bin 939’luk artış kaydedilmiştir. Kadınlarımızın ekonomideki yerlerinin çok daha güçlenmesi için adımlarımızı atmaya devam ediyoruz. Mayıs ayı sonu itibarıyla kadın esnaf ve sanatkâr sayısı 355 bin 605 olurken, 2021 yılının başından beri kadın esnaf sayımız yaklaşık 14 bin artmıştır.
ÖTS’YE GÖRE MAYIS AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE % 66, İTHALATIMIZ İSE % 51,1 ORANINDA ARTTI
2021 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre;
İhracat, % 66 artarak 15 milyar 650 milyon dolar,
İthalat, % 51,2 artarak 19 milyar 315 milyon dolar,
Dış ticaret hacmi, % 57,5 artarak 34 milyar 965 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken,
İhracatın ithalatı karşılama oranı % 81 olmuştur.
DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNDE UYGULANAN SİSTEMLER
Tüm dünyada dış ticaret istatistikleri iki ana kategoride gruplandırılmaktadır; “Genel Ticaret Sistemi (GTS)” ve “Özel Ticaret Sistemi (ÖTS)”. Genel Ticaret Sistemi (GTS), Gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren ve çıkan mallar da dış ticaret verisinde kaydedilmektedir. Özel Ticaret Sistemi’nde (ÖTS) ise gümrük sınırı esas alınmaktadır. Bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında yer almaktadır.
Dünya örneklerine bakıldığında; GTS kullanımının ÖTS’ye nazaran daha yaygın olduğu görülmektedir. AB ülkeleri genellikle ÖTS’yi tercih ederken, bazı AB ülkeleri ile beraber İngiltere, ABD, ÇHC, Kanada, Japonya, Rusya, G. Kore ve Hindistan gibi toplam 117 ülke ise GTS’yi kullanmaktadır. Fransa ve İtalya ise ÖTS’yi benimsemektedir. Ülkelerin çoğu tek bir sisteme göre veri yayımlamakla birlikte, her iki sisteme göre de veri üretilebilmektedir. Ülkemiz Merkez Bankası da Ödemeler Dengesi hesaplarında GTS’yi kullanmaktadır.
Ticaret Bakanlığı olarak 2019 yılı Ocak ayından başlamak üzere, çok daha kapsamlı olan ve dünyadaki büyük ekonomilerin kullandığı Genel Ticaret Sistemine göre de kayıtları analiz etmeye ve açıklamaya başladık. 2021 yılı boyunca dış ticaret verilerini, hem GTS hem de ÖTS’ye göre açıklamaya devam edeceğiz.
file:///C:/Users/pc/Downloads/2021%20Y%C4%B1l%C4%B1%20May%C4%B1s%20Ay%C4%B1%20Veri%20B%C3%BClteni.pdf
Hibya Haber Ajansı
