Ticaret Bakanlığı’nın GTS (genel ticaret sistemi) kapsamında açıkladığı öncü Ağustos ayı dış ticaret verilerine göre; geçen yılın aynı ayına göre ihracat %51,8 artarak 18,91 milyar USD’ye yükselirken, ithalat ise aynı dönemde %23,8 artarak 23,22 milyar USD olarak gerçekleşti. Bu kapsamda dış ticaret açığı Ağustos döneminde %31,66 azalarak 4,31 milyar USD oldu.
Ağustos ayında içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu ABD, İngiltere ve Irak takip etmektedir. İthalat kalemlerinde; Ağustos 2021’de ilk sırayı Çin alırken, onu Rusya, Almanya ve ABD izlemiştir. Mal gruplarına bakıldığında, ham madde (ara mallar) yatırım (sermaye) ve tüketim mallarında ihracatında geçen seneye göre güçlü çift haneli artış görülmektedir. İthalat tarafında ise ham madde kategorisinde görülen %27,9 artışa karşılık, yatırım malları %14,5, tüketim malları ise %5,1 artmıştır.
GTS’ye Göre Aylara Göre Dış Ticaret Verileri… Kaynak: Ticaret Bakanlığı, Bloomberg
Dış talepteki toparlanma ihracatımıza olumlu katkıda bulunmayı sürdürmektedir. Yılın genelinde seyreden trende paralel olarak, küresel ekonomilerdeki büyüme ve ihracat pazarlarımızdaki iyileşme kapsamında dış talepteki olumlu seyrin ihracat momentumuna artış etkisini gözlemliyoruz. Ağustos ayında ise ihracatın, ithalatın oldukça üzerinde bir artış kaydetmesi çerçevesinde dış ticaret açığı geçen seneye göre gerilemiştir. Bu durum, net ihracatın büyümeye katkısı açısından da olumludur. Çünkü ithalat artışının da yılın genelinde devam ettiğini ve zaman zaman ihracat artışının üzerine çıktığını görmüştük. Geçen yıl ithalatı artıran ana olgu olan altın ithalatının etkisi geçse de, enerji ve hammadde ithalatından dolayı belli artış oranları görmeye devam ediyoruz. Haliyle, geçen yıl etkili olan bir seferlik altın ithalatı kalemi etkisi normalize olsa da, hem enerji faturası, hem hammadde maliyetleri, hem de aynı zamanda yurtiçindeki iç talep olgusu ithalatın artmaya devam etmesine neden olmuştur. İthalat kalemlerinde, Ağustos ayındaki en olumlu durum ise tüketim mallarının görece sınırlı artışıdır. İlerleyen dönemde, makroihtiyati tedbirlere ek olarak ihtiyaç kredilerindeki sınırlanma etkisinin ithalatın tüketim bacağına olan etkilerini izleyeceğiz.
Cari denge açısından; turizm etkisiyle güçlü seyreden seyahat gelirleri ve ihracatın olumlu katkısıyla beraber dış ticaret açığındaki azalma ile iyileşme etkisini gözlemlemeyi bekleriz. İthalat tarafında elastikiyeti olmayan enerji ve hammadde maliyetlerini fiyat etkisi bakımından, elastikiyeti olan tüketim kalemini ise iç talep bakımından izlemeyi sürdüreceğiz.
Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
