Anadolu'nun en kadim kültürlerinden biri olan halı ve kilimlere ilmek ilmek işlenen halı ve kilim motiflerini Sivil Düşünce sizin için araştırdı.

Dünya var olduğundan beri insanoğlu duygu ve düşüncelerini mağaralara, duvarlara, halı ve kilimlere yerleştirerek gelecek kuşaklara aktarmıştır. İnsan yaşamını, değerlerini, fikirlerini, gündelik hayatını, geçmişini, aşkları, savaşları, ayrılıkları ve kaybettiklerini kendisinden sonraki nesillere bırakmak için ilmek ilmek halıya dokumuştur.

Her yörenin motifinin ayrı olduğu gibi, zamanın ruhunu yansıtacak şekilde her dönemin insanının da motiflerinin dili farklıdır. Avrupalılar sanatlarını duvarlara nakşederken, Anadolu insanı da duygularını halı ve kilime motif motif aktarmıştır.

Eli Belinde: Dişiliği, doğurganlığı, kısmeti, neşeyi, uğuru, mutluluğu ve bereketi temsil eder. Günümüzde de halı dokumalarında kullanılmaya devam eden bu motifin asıl kökeni, ana tanrıçalarla ilgili inançlara dayanır.

Yıldız Motifi: Çalışkanlığın ve üretkenliğin temsilcisidir. Yıldız biçimindeki kilim motiflerinin anlamları, dokuyanın, ailesi ve kendisinin çalışkan, gayretli olduğunu ifade etmektedir.

Hayat ağacı motifi: Devamlı halde gelişerek ve değişerek yaşamayı sürdüren kâinatı simgeler. Toprağa bağlanan kökleri, kökleri salmayı, ebedilik ve yerleşikliğ sembolize eder. Dallar ve gövdeyle gökyüzüne, üst dallarla cennete uzanmayı temsil eder. Cennet ile yeryüzünü birleştirir. Yemiş veren ağaçlardan; nar, hurma, zeytin, incir, servi, kayın, sedir, meşe, palmiye ve asma gibi ağaçları temsil eder. Ağaçların üstündeki kuşlar ise, vakti gelince giden ruhları simgeler.

 Aşk Motifi: Sevenlerin kavuşması murad edilerek halı ve kilimlere dokunan motif türüdür. 

 Kuş Motifi: Anadolu’da kuşun kanadı, tüyü, gözü, gagası, pençesi ve hatta kemiği, farklı anlamlarda kullanılır. Bu motif, bazen ölen birinin ruhunu, bazen ise sevgiliyi, aşkı ve kadını simgeler.

 

 Pıtırak Motifi: Dikenli bir bitki olan pıtırağın kem gözlerden koruduğuna inanılarak halı ve kilimlere dokunur.

 

 

Koç Boynuzu: Tepeden, yandan, önden, hilal ya da spiral gibi şekillerle koç görüntüsünü sembolleştiren bu motifi, “koçlu yanış”, “koçbaşı”, “gözlü koç” ya da “boynuzlu yanış” gibi isimlerle adlandırılır. Bu mtif erkekliği, kuvveti ve kahramanlığı temsil eder.

Ejderha Motifi: Bu motif, pençeleri aslanı andıran, kuyruğu yılana benzeyen, kanatlı dev bir tür yılan sembolüdür. Su ile havanın efendisi ve gizli hazinelerin bekçisi olarak tesvir edilir. Bereketli bahar yağmuruna kavuşma umudu ile halı ve kilimlere dokunur.

Muska Motifi: Haset eden, kem gözlerden korunmayı sembolize eder.