''Kürtlerin etkileyici gözleri var. Dürüst ve cesur olan bu halk, dans etmeyi ve şarkı söylemeyi çok severler. Günlük işler bittiğinde akşam bir araya gelerek siyaset veya farklı şeyleri durmadan konuşur ve tartışırlar.''
K. Khachaturov, 1894
Botan bölgesinde Kürt kadınlarının geleneksel giyim kuşamı, Serhad bölgesine göre farklılıklar gösterir. Botan bölgesinde kadın elbiselerinin kol uçları oldukça uzun ve bağlanabilen "levendi" özelliğe sahiptir. Giysilerin pullu ve parlak olması ilk dikkat çeken özelliklerden biridir. Başlarına dolyarak taktıkları "kesrevan" adlı bağlama biçimi Hakkari'ye ait yöresel bir baş bağlama biçimidir.
HAKKARİ YÖRESİNE AİT GELENEKSEL GİYİM KUŞAM
Hakkâri ve çevresinde (Irak’a kadar uzanan bölgede benzer giysileri görürsünüz) Kürt kadınlar, iç kısma “kiras” adı verilen, patiska, ipek, saten (ince kumaş olması tercih edilir) kumaşlardan dikilen, yaka kısmı işlemeli, uzunca kollu, kolların ucundan “levendi” adı verilen 1,5 uzunluğunda kumaş sarkan elbiseler giyilir. “Levendi” kol bağları, ya kollara dolanarak bağlanır ya da sırt kısımdan birbirine bağlanarak uzunca bırakılır. “Kiras”ın üstüne "fistan" adı verilen, ayak bileklerine kadar uzanan uzun elbise giyilir. “Fistan” kadife, pazen, basma, ipek… gibi kumaşlardan dikilir. Köylerde yaşayan Kürt kadınları ise şehir yaşamına göre daha fazla çalıştıkları için üst üste iki ya da üç “fistan” daha giyerler. Fistanın üstüne ise “kutik” adı verilen kollu veya kolsuz yelekler giyilir. “Kutik” adlı yelek, ailenin maddi gelirine ve statüsüne göre ipekten dikilir ve sırma veya simle işlenir. Bellerine altın ya da gümüş kemer takarlar ya da iki katlı kumaştan diktikleri kuşak bağlarlar. Başlarına Ermeni ustalar tarafından yapılarak satılan siyah-turuncu, siyah-kırmızı renklerde püsküllü “şewr” adı verilen poşiler bağlanır. Kürt kadınlarında en önemli süslenme biçimi olan saçların uzun ve parlak olanı makbuldür. Bu nedenle içine çeşitli malzemeler katılarak (cevizin etli dış kabuğu, nar kabuğu, bal ve zeytin yağının kaynatılarak elde edildiği karışım) hazırlanan kına ile saçlar boyanır. Bu sayede saçlar hem bakımlı hem de parlak bir görünüm sağlar. Yaşlı kadınlar ise beyazlayan saçlarına kına sürerek turuncu renk almasını sağlar. Genç kızlar ve yeni gelinler ise saçlarının kalçalarına kadar inmesi için (şimdiki postij) Ermeni ustalar tarafından yapılan “kezî-gulî” adı verilen ucu rengarenk boncuk ve iplerle bağlı ipek saçlar takılır. Hali vakti yerinde Kürt kadınlar ise başlarına “kesrevan” adı verilen uç tarafında renkli püsküller sallanan, ipekli ve sırmalı “kofi”ler bağlarlar. "Kesrewan", “guharê Heyderî” adı verilen ortası boncuklu bir bağlama biçimidir. Hakkari yöresinde kızların nişanlanma biçimi de diğer yerlere göre farklılık gösterir; küçük kız çocuklarının burnu delinir fakat bu deliğe hızma takılmaz, boş bırakılır. Kız, evlilik çağına gelince ise evleneceği erkeğin ailesi tarafından getirilen “xizêm” burna takılarak çevreye nişanlandığı duyurulmuş olur. Burundaki bu nişana “desteser” denir.