Yarı monarşi ile yönetilen İngiltere’de geçen hafta Sağlık Bakanı Javid ve sonrasında Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın istifasının ardından kabine üyeleri ve hükümet yetkililer art arda istifalarını açıklamış, Başbakan Boris Jhonson istifa etmeyeceğini, hem partisinin hem de hükümetin başında olduğunu açıklasa da ertesi gün istifa ettiğini duyurmuştu. (Konuya ilişkin bir önceki makalemi linke tıklayarak okuyabilirsiniz.)
Jhonson’ın hakkındaki skandallar ortaya çıktıkça, kabinedeki diğer bakanlarla ilgili skandallar da tıpkı çorap söküğü gibi ard arda dökülmeye başladı…
İngiltere’deki kaynağımdan edindiğim bilgiye göre, Muhafazakâr Parti genel başkanlığı için yarışan adaylar arasında Jhonson’ın kabinesinde görev alanların halk tarafından tasvip edilmediği, tecrübeli ve adı bugüne kadar hiçbir skandala karışmamış bir siyasetçinin seçilmesi yönünde karar vereceklerini belirtti.
Adaylar arasında adı geçenleri kısaca inceleyelim:
Uzun zamandır milletvekili olan Tom Tugenhadt, bugüne kadar adı hiçbir skandala karışmamış, asker kökenli, dürüst bir siyasetçi olarak biliniyor. Jeremy Hunt ise Boris Jhonson’ın kabinesinde görev aldı. Adı herhangi bir skandala karışmadığı halde, Jhonson’ın yaptığı yanlışlara göz yumduğu ve sessiz kaldığı için halk tarafından sevilmeyen biri. Adaylar içerisinde yer alan bir diğer isim ise Hint asıllı Rishi Sunak. Sunak. Sunak, Boris Jhonson’ın kabinesinde maliye bakanlığı koltuğunda oturan ve ilk istifa eden bakanlardan biri; yaptığı açıklamada, hem Muhafazakar Parti’nin başına geçmek hem de başbakan olmak istediğini kamuoyuna duyurdu.
Muhafazakâr Parti içerisinde genel başkanlık yarışı için dün yapılan oylamayı açıklayan partinin 1922 Komitesi Başkanı Graham Brady, eski Maliye Bakanı Rishi Sunak'ın 88 oy alarak en yüksek oyu aldığını, milletvekili Jeremy Hunt'ın 18, yeni Maliye Bakanı Nadhim Zahawi’ ise 25 oy alarak seçim yarışından elendiklerini açıkladı. Yapılacak oylamanın ardından ise 5 Eylül'le kadar seçim yarışında yalnızca 2 milletvekili kalacak şekilde oylamalara devam edilmesi ve o tarihe kadar Boris Jhonson’ın hükümetin başında başbakan olarak görevde kalması planlanıyor.
Rishi Sunak, adaylar arasında en güçlü olarak görülüyor ancak maliye bakanlığı döneminde yaptığı yolsuzluklarla anılıyor. Sunak’ın kendisi gibi Hint asıllı eşi oldukça zengin ancak İngiltere’de yaşadığı halde vergisini Hindistan’da ödüyor. İngiltere’de yaşadığı halde ikametgâhını Hindistan’da göstererek İngiltere’de vergi kaçağı yapmakla itham ediliyor. Boris Jhonson ile başlayan skandallar patlak verince, Sunak’ın eşinin vergi kaçırdığına ilişkin iddialar gündeme bomba gibi düştü. Bayan Sunak kendisine yönelik iddiaları ilk başlarda inkâr etse dahi ortaya çıkan belgelerden sonra suçunu itiraf etmez zorunda kaldı ve bugüne kadar kaçırdığı tüm vergiyi İngiltere makamlarına teslim etti. Bayan Sunak’ın geri adım atmasındaki asıl gerçeğin Rishi Sunak’ın hem genel başkan hem de başbakan olabilmesinin önünde bir engel kalmaması için atılmış siyasi bir manevra olarak görülüyor.
5 Eylül’e kadar İngiltere’yi hummalı bir seçim yarışı bekliyor.